HFM

Ostatnio zrobiło się głośno o wykonawcach z pierwszej fali rocka, której zwieńczeniem był epokowy festiwal Woodstock. Wielu z nich, mimo zaawansowanego wieku, pozostaje aktywnymi do dziś. Mniej natomiast słychać o zespołach, które debiutowały w początkach elektroniki, a tym samym otarły się o synth pop i punk. Do tej grupy zalicza się Duran Duran.

Warto przypomnieć tę formację, ponieważ 5 listopada 2022 roku jej członkowie zostali przyjęci do Rockandrollowej Izby Sławy.
Rozszyfrowanie nazwy będzie najłatwiejsze dla kinomanów zaznajomionych z twórczością francuskiego reżysera Rogera Vadima, który specjalizował się w filmach delikatnie przyprawionych erotyką. Należy do nich słynny melodramat „I Bóg stworzył kobietę”, który wszedł na ekrany w 1956 roku i rozsławił Brigitte Bardot. Później premiery miały m.in. „… i umrzeć z rozkoszy” (erotyczny horror z 1960 roku), „Odpoczynek wojownika” (dramat z 1962 roku) i „Barbarella” z komiksową bohaterką (1968). Ten ostatni wyróżniał się sceną kosmicznego striptizu w wykonaniu Jane Fondy – odtwórczyni roli tytułowej. Jej przeciwnikiem był naukowiec Durand Durand – wynalazca broni mogącej zniszczyć ludzkość. Jego nazwisko tak się spodobało trzem młodzieńcom z Birmingham, że postanowili niemal identycznie nazwać swój zespół, założony w 1978 roku.

Historia
Młodzieńcami byli Stephen Duffy (bas), Nick Rhodes (klawisze) i John Taylor (gitara). Kiedy dołączył do nich perkusista Roger Taylor, występujący wcześniej w kapelach punkowych, byli w komplecie. Z uwagi na fakt, że lubili korzystać z dobrodziejstw elektroniki i pociągały ich punkowe brzmienia, nie grali klasycznego rocka, ale new romantic.
Zadebiutowali 5 kwietnia 1979 roku występem na uniwersytecie w Birmingham. W ciągu dwóch pierwszych lat aktywności skład kilkakrotnie ulegał zmianom. Ostatecznie sformował się w roku 1980, kiedy to w grupie pojawili się Andy Taylor (gitara) i Simon Le Bon, który został śpiewającym frontmanem.
W 1981 roku Duran Duran wydali debiutancki album bez tytułu, jedynie z nazwą grupy na okładce. Znalazł się na nim utwór „Girls On Film”, jeden z najpopularniejszych w ich dorobku. Promował go teledysk z nagimi kobietami. W najodważniejszej wersji wyświetlano go jedynie w klubach, skąd wieść poszła w świat, rozsławiając młody zespół.
„Naszą muzyką chcieliśmy podnieść ludzi na duchu – twierdzi Nick Rhodes. – A prywatnie pragnęliśmy dotrzeć do Nowego Jorku i zobaczyć Empire State Building, a później zwiedzić słoneczną Kalifornię.”

„Chwyciliśmy za instrumenty z uwagi na wszechobecny punk – dodaje John Taylor. – Ale wydał nam się zbyt prosty. Dopiero wzbogacenie go amerykańskim disco i elektroniką wydało nam się połączeniem idealnym.”
„Chcieliśmy robić coś nowego – mówi Simon Le Bon. – Innowacja stała się naszym standardem. Nie bawiło nas nic, co było bezpieczne i uporządkowane.”
„Nad każdą płytą pracowaliśmy inaczej – wspomina Roger Taylor. – Po drugim albumie, mimo że uchodzi za jeden z najlepszych w naszym dorobku, zmieniliśmy studio i producenta. Zaczęliśmy też całkowicie inaczej komponować i rejestrować dźwięk. Poszukiwania ciągle nowych form ekspresji nauczył nas David Bowie”.

Sukcesy
W ciągu 44 lat działalności grupa nagrała 15 albumów i mnóstwo singli. Jej płyty rozeszły się w nakładzie blisko 70 mln egzemplarzy, co stawia Duran Duran w gronie największych sław estrady. Mówiąc o dokonaniach zespołu, trudno nie zacząć od jego długowieczności. Wprawdzie skład zmieniał się na przestrzeni lat, ale Nick Rhodes, John Taylor, Roger Taylor i Simon Le Bon grają w Duran Duran do dziś. W 2021 roku zarejestrowali płytę „Future Past”, ostatnią – jak dotąd – w ich studyjnym dorobku. Gościnnie na gitarze zagrał Graham Coxon z brytyjskiej kapeli Blur. Muzycy wcześniej współpracowali z kilkoma gitarzystami, ale udział w sesji akurat tego instrumentalisty spowodował, że ich nowe utwory nabrały mocy. Obecni członkowie Duran Duran dobrze wspominają sesje z Coxonem. „Dodał naszej muzyce specyficznej barwy” – przyznaje Le Bon.

W zamykającym album nagraniu „Falling” na pianinie gra Mike Garson, współpracujący wcześniej z Davidem Bowie oraz z Nine Inch Nails i The Smashing Pumpkins. Duran Duran zawsze go podziwiali, stąd jego obecność na płycie. Album miał przywoływać muzyczną przeszłość grupy, a równocześnie zawierać elementy spopularyzowanych niedawno brzmień. Dlatego jednym z producentów nagrań wydanych na „Future Past” (nad longplayem pracowało ich aż siedmiu) jest Giorgio Moroder, włoski muzyk, kompozytor muzyki filmowej, producent i DJ, znany ze swoich zasług dla nowofalowej muzyki elektronicznej. Lansował taneczne rytmy, przez co uważa się go za ojca stylu disco. Brał udział w sesjach nagraniowych takich artystów, jak Donna Summer („Love To Love You Baby” i „I Feel Love”), The Three Degrees (wyprodukował ich album „3D”) czy Suzi Lane (przebój „Ooh La La”). Odpowiada też za nagrodzone Oscarem ścieżki dźwiękowe do filmów „Midnight Express” (1978) i „Flashdance” (1983; pochodzi z niego również oscarowa piosenka „Flashdance... What a Feeling” z muzyką Morodera do tekstu Keitha Forseya).

Echa przeszłości w niedawnych premierowych nagraniach Duran Duran nie oznaczają, że muzycy nie śledzą aktualnych trendów. Nie chcą się jednak odcinać od stylu, dzięki któremu trafili na szczyt. Nagrania z pierwszego albumu przyniosły im bowiem w 1984 roku dwie nagrody Grammy w kategoriach „najlepsze wideo” i „najlepszy klip” (za teledyski do piosenek „Girls On Film” i „Hungry Like The Wolf”).
Ważną rolę w promocji grupy odegrała MTV, emitując zarówno ich pierwsze, jak i późniejsze teledyski. Dzięki niej grupa wzięła udział w drugiej inwazji brytyjskich wykonawców na rynek amerykański. Pierwsza rozpoczęła się w lutym 1964 roku, kiedy The Beatles wystąpili w telewizyjnym programie Eda Sullivana. Druga miała miejsce na początku lat 80. XX wieku. Przewodzili jej reprezentanci stylów new wave i synth pop. Obok Duran Duran byli to m.in. Human League, A Flock of Seagulls, Soft Cell, Spandau Ballet, Culture Club i Eurythmics. Duran Duran dzielnie z nimi konkurowali w Wielkiej Brytanii, ale też szybko zyskali dominującą pozycję w USA. Pierwszym utworem, który spodobał się Amerykanom, był „Planet Earth”, utrzymany w charakterystycznym dla grupy stylu. Na pierwszym planie słychać mocny, jednostajny rytm, na który nałożono elektroniczne ozdobniki. Nagranie ukazało się w Stanach na singlu w lutym 1981 roku. Parę miesięcy później piosenka trafiła na pierwszy longplay zespołu. Po jego premierze Duran Duran wyruszyli na tournée po amerykańskich klubach, a następnie intensywnie koncertowali w Niemczech i Wielkiej Brytanii.

Światowy rozgłos
Powodzenie grupy na międzynarodowych rynkach ugruntował drugi album – „Rio”. Początkowo w USA sprzedawał się słabo, ponieważ new romantic, ku któremu Duran Duran coraz bardziej się skłaniali, nie zdążył zdobyć tam fanów. Dla odbiorców z Ameryki muzycy postanowili więc przerobić niektóre piosenki, by brzmiały bardziej dyskotekowo. Nowe wersje wyprodukował Nile Rodgers, członek amerykańskiej funkowo-dyskotekowej formacji Chic.
W efekcie również za Atlantykiem Duran Duran zyskali popularność. Album „Rio” rozszedł się w nakładzie blisko trzech milionów egzemplarzy i jest trzeci na liście bestsellerów zespołu. Nieznacznie więcej nabywców znalazł „Seven and the Ragged Tiger”, a najlepiej, bo w liczbie 3024000 egz. (dane portalu BSA) sprzedał się koncertowy krążek „Arena” z 1984 roku. Zawiera on nagrania zarejestrowane w trakcie dwuletniego światowego tournée „Sing Blue Silver” (1983-84).

Oprócz wspomnianych Grammy, Duran Duran zdobyli wiele innych wyróżnień. Mają na koncie dwie Brit Awards za teledysk do utworu „Wild Boys” (1985; „najlepsze brytyjskie wideo”) oraz za szczególny wkład w muzykę (2004). W latach 2003 i 2015 brytyjski miesięcznik „Q Magazine” wyróżnił ich za całokształt twórczości. W tych samych latach zespól nagrodziła MTV – również za całokształt dokonań oraz w kategorii „wizjonerskiego wideo”. Grupa ma także swoją gwiazdę na hollywoodzkim bulwarze sławy.
Muzycy dbali nie tylko o przebojowy materiał muzyczny, samodzielnie komponując większość utworów. Ważny był dla nich również wizerunek, zarówno na scenie, jak i poza nią. Ubierali się elegancko, zgodnie z obowiązującymi trendami. Korzystali przy tym ze wskazówek słynnych projektantów. W latach 90. XX wieku wspierała ich w tej kwestii Vivienne Westwood. Na początku XXI wieku zafascynowały ich pomysły Giorgio Armaniego.

James Bond
John Taylor jest fanem filmów o agencie 007 i od początku muzycznej kariery marzył, żeby Duran Duran zagrali temat przewodni jednego z nich. Kiedy poznał Alberta Broccoli, producenta filmów o przygodach Jamesa Bonda, poprosił go o kontakt z Johnem Barrym, twórcą muzyki do 11 obrazów z tej serii. Duran Duran napisali fragmenty kompozycji „A View to a Kill” do filmu „Zabójczy widok”, a Barry połączył je w całość i opracował aranżację. Grupa zarejestrowała utwór w studiach Maison Rouge i CTS w Londynie z udziałem 60-osobowej orkiestry. Singiel z „A View to a Kill” ukazał się 6 maja 1985 roku i 13 lipca dotarł na szczyt amerykańskiego zestawienia „Billboard 100”. W Wielkiej Brytanii znalazł się na drugim miejscu.
„Wystraszyliśmy się trochę, kiedy przyszło do tworzenia piosenki – mówił na premierze „Zabójczego widoku” Simon Le Bon. – Wchodziliśmy bowiem tym samym w krąg wielkich gwiazd, które w przeszłości wydały wspaniałe płyty i mają na koncie popularne piosenki. Ale mogliśmy odmówić.”

„W teledysku gramy tajnych agentów – wspomina John Taylor. – Nie musieliśmy się głowić nad miejscem akcji, bo scenariusz klipu odwoływał się do wydarzeń filmowych, a sceny z naszym udziałem miały się przeplatać z ekranowymi. Dlatego wystarczyło wybrać lokalizację, która występuje w filmie. Od razu przyszła nam na myśl wieża Eiffla, bo uznaliśmy, że kręcić tam będzie najtaniej.” W końcówce teledysku piękna kobieta zaczepia wokalistę Duran Duran, a on przedstawia się jako: „Bon, Simon Le Bon”, nawiązując do słynnej kwestii filmowego agenta.

Udział w Band Aid
Premiera piosenki „A View to a Kill” zbiegła się z przygotowaniami do gigantycznego koncertu charytatywnego Live Aid (13 lipca 1985), z którego dochód przeznaczono na dożywienie głodujących mieszkańców Etiopii.
„Będzie to największy zbiór rockowych gwiazd, jaki widział świat. – zapowiadał wydarzenie Le Bon. – Występy odbędą się równocześnie w Londynie i w Filadelfii. Dziś ruszyła sprzedaż biletów i wszystkie rozeszły się w ciągu zaledwie dwóch godzin.”
„Jeśli wszystko pójdzie gładko, to będzie to najważniejsze wydarzenie w historii rock and rolla – uzupełnił wypowiedź kolegi Taylor. – Impreza powinna przynieść w okolicach 10 milionów, ale ostateczne kwoty mogą być astronomiczne.”. I rzeczywiście były, bo – jak podaje „Forbes” – zebrano 125 milionów dolarów.
Duran Duran wystąpili w amerykańskiej odsłonie „Live Aid”, która odbywała się na filadelfijskim stadionie im. Johna Kennedy’ego. Brytyjscy muzycy zaprezentowali piosenki „A View to a Kill”, „Union of the Snake”, „Save a Prayer” i „The Reflex”.

Izba Sławy
Rockandrollowa Izba Sławy to muzeum ulokowane w amerykańskim mieście Cleveland (stan Ohio). Zajmuje się dokumentowaniem najważniejszych wydarzeń z historii muzyki rockowej. Wśród „eksponatów” znajdują się najsłynniejsze piosenki w tym stylu; ich lista składa się z blisko 500 utworów. Najwięcej, bo po osiem, umieścili na niej The Beatles i The Rolling Stones. Od 1986 roku do Izby włączani są artyści najbardziej zasłużeni dla rocka. Jej członkiem można zostać najwcześniej ćwierć wieku po wydaniu pierwszej płyty. Grupa Duran Duran mogła zostać przyjęta już po 2006 roku, ale doczekała się tego zaszczytu dopiero niedawno, bo 5 listopada 2022.
Zespół nie do końca wpisuje się w kategorię wykonawcy muzyki rockowej. Gra w końcu nowofalowy synth pop z naleciałościami punkowymi. Choć i tak twórczości grupy bliżej do rocka niż większości wykonawców przyjętych do Izby w tej samej edycji. Łącznie było ich siedmioro. Klasycznego rocka, wzbogaconego elementami popu prezentuje Pat Benatar, której towarzyszy na gitarze jej mąż, Neil Giraldo. Natomiast pozostała piątka znajduje się już znacznie dalej od muzyki Chucka Berry’ego i Little Richarda. Tworzą ją Eurythmics (specjalizujący się w synth popie), Lionel Richie (pop, soul, R&B, ale nie rock), Eminem (rap), Carly Simon (głównie folk i popowa ballada) oraz Dolly Parton – wielka gwiazda country. Ta ostatnia z początku odmówiła nawet przyjęcia zaproszenia. „Jestem zaszczycona i wdzięczna za uznanie, ale nie sądzę, bym na to zasłużyła” – stwierdziła po otrzymaniu zawiadomienia, że znalazła się wśród kandydatek. – Nigdy nie należałam do świata rock and rolla.” Ostatecznie jednak się zgodziła. „Jestem teraz gwiazdą rocka!” – krzyknęła radośnie ze sceny.

Okolicznościową przemowę na cześć muzyków Duran Duran wygłosił Robert Downey Junior: „Mogą się pochwalić długą historią wiary w siebie i w nas, fanów, których nigdy nie lekceważyli – powiedział aktor, który zagrał w blisko 90 filmach. – Cieszę się, że te utalentowane dusze zostały wreszcie docenione przyjęciem do Izby Sławy”.
Później publiczność obejrzała na ekranie krótki film o grupie, ilustrowany fragmentami przebojów zespołu. Kiedy na scenie pojawili się muzycy, zagrali utwory „Girls On Film”, „Hungry Like the Wolf” i „Ordinary World”.
„W czasach, które dzielą ludzi, muzyka pomaga rozwiązać sprawy rasizmu i kwestie polityczne – powiedział Simon Le Bon. – Piosenki łączą ludzi. (…) Jestem dumny, że działam w branży muzycznej.”

Dyskografia studyjna:
1.    Duran Duran (1981)
2.    Rio (1982)
3.    Seven and the Ragged Tiger (1983)
4.    Notorious (1986)
5.    Big Thing (1988)
6.    Liberty (1990)
7.    Duran Duran (1993) (znany też pod nazwą „The Wedding Album”)
8.    Thank You (1995)
9.    Medazzaland (1997)
10.     Pop Trash (2000)
11.     Astronaut (2004)
12.     Reportage (nagrany w 2006 roku, ale odłożony wtedy na półkę)
13.     Red Carpet Massacre (2007)
14.     All You Need Is Now (2010)
15.     Paper Gods (2015)
16.     Future Past (2021)

Grzegorz Walenda
02/2023 Hi-Fi i Muzyka