Audio Video Show 2019 – 2

Relację z Audio Video Show 2019 podzieliliśmy na dwie części. W wydaniu grudniowym zawarliśmy ogólne wrażenia na gorąco, napisane tuż po zakończeniu imprezy. Teraz przyszła pora na rozwinięcie. Na pierwszy ogień idzie hotel Golden Tulip.

Hotel Golden Tulip

Golden Tulip to najmniejszy z obiektów AVS. Przygotowano w nim kilka sal różnej wielkości. Prezentowane systemy cechował staranny dobór komponentóworaz nie mniej staranna selekcja muzyki.

Jedną z najważniejszych premier AVS 2018 były kolumny Borg niemieckiej firmy Fink Team. Konstruktor Karl-Henz Fink był wcześniej autorem wielu zestawów głośnikowych, grających w naszych domach. Borg to drugi model, wypuszczony przez niego pod własnym szyldem. W 2019 roku także zagrał na wystawie i to w nie byle jakim towarzystwie. Sygnał z gramofonu SME 309 płynął do przedwzmacniacza korekcyjnego DS Audio E-1, następnie – liniowego Thrax Dyonisos v3, a później – do potężnych monobloków Thrax Spartakus na lampach 300B. Rezultat? Jeśli ktoś uważa pojęcie „naturalnego brzmienia” za trudno definiowalne, kwadransik spędzony z Borgami i trackimi piecami wyjaśnił mu wszystko.

SME 309 wyposażono w ramię Model 12 oraz japońską wkładkę DS Audio DS-E1.

Niewielkie podłogówki W13 szwajcarskiej wytwórni Boenicke, zasilane stereofoniczną końcówką mocy Accuphase P-7300, wypełniły dźwiękiem wielką salę konferencyjną. Na pierwszy rzut oka wydawało się, że filigranowe kolumienki łamią prawa fizyki, ale uważne oględziny wskazały aktywną sekcję basową. O prawidłowe ustawienie zadbał Sven Boenicke, właściciel firmy i główny konstruktor.

Gramofon TechDas AirForce 3 wyposażono w dwa ramiona: SAT LM-09 z wkładką Etsuro Urushi Gold oraz Acoustical Systems Aquilar.

Stałym bywalcem warszawskiej imprezy jest japońska manufaktura Audio Tekne. Tym razem, poza dzielonym wzmacniaczem TFM1501/TFM-9412PCS, przywiozła podstawkowe monitory SP-8716. Ich obudowy wykonano z litego bloku grafitu. Urządzeniom pana Kiyoaky Imai towarzyszyły charakterystyczne kolumny podłogowe Natural Sound Samurai, znane z wcześniejszych edycji AVS. Choć grafitowych obudów na co dzień się nie spotyka, to i tak największe zdumienie budził kasetowy magnetofon Technics RS-B965, stojący na samym szczycie dużej wieży. Obok niego prezentowano Studera A807 w wersji studyjnej, ze wskaźnikami wyprowadzonymi nad konsolę. Według plotek krążących w kuluarach został on pozyskany z jednej z japońskich rozgłośni radiowych.

Na AVS 2019 dr Roland Gauder osobiście przedstawił światu swoje nowe kolumny – Gauder Akustik Darc 140. Nie był to jedyny znamienity gość na tej prezentacji, bowiem Hans Ole Vitus zademonstrował jeszcze ciepłą superintegrę Vitus Audio SIA-030. Towarzyszyły im źródła analogowe – gramofon TechDas AirForce 3 oraz szpulowy magnetofon Studer A807 mk1.

Studer A807 mk1 z lat 80. XX wieku był najmniejszym szpulowcem Willi Studera. W sali obok można było posłuchać nieco starszej wersji radiowej.

Gerhard Hirt, właściciel Ayona, osobiście demonstrował monobloki Epsilon Evo Mono na lampach KT150, odtwarzacz CD10mk2, mający na AVS 2019 swoją światową premierę, oraz streamer z wbudowanym twardym dyskiem S10 mk2. Co ciekawe, wszystkie urządzenia austriackiej firmy, także streamery, zawierają lampy. Wolnostojące kolumny Light Anniversary Diamond pochodziły z siostrzanej marki Ayona – Lumen White.

W towarzystwie referencyjnej elektroniki Ayon Audio oraz referencyjnego gramofonu Transrotor Artus można się było poczuć jak w prawdziwej sali koncertowej.

Na amatorów czarnych krążków czekały tysiące płyt winylowych. Ceny najczęściej zależały od ich stanu, a wymagający miłośnicy analogu potrafili wykryć nawet najmniejszą rysę.

W tym roku zaprezentowano nową wersję kolumn Tonsil Altus – model 380s. Owo „s” w symbolu zawdzięczają przeprojektowanej zwrotnicy. Wrześnieńskie kolumny zagrały z lampowymi wzmacniaczami OTL (bez transformatorów wyjściowych) Sky Audio Gemini z Ostrowa Wielkopolskiego. Wzmacniacze Sky Audio można było zresztą spotkać w kilku miejscach na wystawie, niekiedy w zaskakującym towarzystwie. Nie wiem, czy to zasługa nowej zwrotnicy, czy wzmacniacza, ale połączenie lampowca OTL z Tonsilami okazało się strzałem w dziesiątkę. Nigdy w życiu nie słyszałem tak dobrze grających Altusów!

Acoustic Quality Passion to wyjątkowo muzykalne i uniwersalne kolumny. Zestawiono je aż z trzema źródłami: magnetofonem szpulowym Revoksa, gramofonem oraz najnowszym odtwarzaczem SACD Arcama o wdzięcznej nazwie HDA CDS50. O dostawy energii do kolumn zadbały duże monobloki Kronzilla VA200 na lampach KR842VHD.

Rozgrzane lampy KR T-1610 we wzmacniaczu KR Audio Kronzilla VA680 robią niesamowite wrażenie. Bijące od nich ciepło czuć już z odległości kilkudziesięciu centymetrów. Z tego też powodu, a także ze względu na cenę, przekraczającą 100 tysięcy złotych, czeskie wzmacniacze powinny stać poza zasięgiem domowych zwierząt oraz wszędobylskiej dzieciarni.

Po kilku latach absencji na AVS powróciła amerykańska firma EgglestonWorks. Choć w katalogu manufaktury z Memphis nie brakuje potężnych podłogówek, do Warszawy przyjechały kompaktowe monitory Nico EVOlution, dopasowane do naszych warunków lokalowych. Resztę systemu stanowiły ciekawy gramofon z ramieniem tangencjalnym polskiej firmy Pre-audio oraz wzmacniacz Sky Audio. Była to jedna z tych prezentacji, na których traciło się poczucie czasu.

W ciągu kilku lat Pylon wyrósł na największego polskiego producenta kolumn. Na tegorocznej wystawie prezentował najnowsze konstrukcje z flagowej serii Jasper. Cena mniejszego modelu 25 sięga 20000 złotych; wyższe Jaspery 30 pojawią się w 2020 roku i będą kosztować około 30 tysięcy. Podsumowaniem walorów brzmieniowych jarocińskich flagowców niech będzie informacja, że wykorzystane do demonstracji białe Jaspery po wystawie pojechały prosto do domu szczęśliwego nabywcy.

Dzielony wzmacniacz lampowy LineMagnetic LM 845 Premium wygląda jak milion steampunkowych dolarów, a gra jeszcze lepiej. Na szczęście, nie kosztuje fortuny, choć trudno też mówić o strefie budżetowej.

Polacy nie gęsi, swoje szlifierki mają. Na AVS 2019 mogliśmy posłuchać niezwykłego gramofonu Pre-audio ASP-1501N Air. Swoją nazwę zawdzięcza poduszce powietrznej, na której porusza się ramię tangencjalne. Stabilność zapewnia granitowa podstawa, przez którą gramofon waży ponad 50 kilogramów.

Na każdej imprezie trafiają się wyjątkowo pomysłowi wystawcy; nie zabrakło ich także w tym roku. Jeden z nich przytargał do Sobieskiego potężne Tannoye Westminster. Tylko po co? Brzmienie w tak małym pomieszczeniu było w najlepszym razie kontrowersyjne…

Niemiecka firma Fein Audio działa na audiofilskim rynku od trzydziestu lat. Jednak dopiero w 2018 roku jej szefowie postanowili rozpocząć produkcję kolumn pod własnym szyldem. Do Warszawy przywieźli aktywną konstrukcję V3, wyposażoną w DSP. Procesor dopasowuje charakterystykę brzmienia do warunków pokoju odsłuchowego. Co ciekawe, w ramach obsługi posprzedażowej przedstawiciele producenta instalują kolumny w docelowym miejscu tak, by idealnie dopasować je do akustyki pomieszczenia. Wobec takiego dopieszczenia klientów cena 20 tys. euro za parę nie wydaje się wygórowana.

Warszawska firma TR Audio specjalizuje się we wzmacniaczach lampowych, ale nie tylko. Jej szef, Tomasz Redlich, pokusił się o zbudowanie kolumn tubowych, a rezultatu jego pracowitości mogliśmy posłuchać w Sobieskim. Zdecydowanie było warto! Źródła dźwięku stanowiły wiekowy gramofon Luxman PD-444 oraz jeszcze starszy magnetofon studyjny Telefunken M10A. Jeżeli ktoś poszukiwał wehikułu czasu, dzięki któremu mógłby się przenieść w lata 60. ubiegłego wieku, to nie mógł trafić lepiej.

Kolumny Fink Audio Borg, tym razem podłączone do zestawu słowackiej firmy Canor. Obecnie w jej katalogu znajduje się kilka odtwarzaczy CD i wzmacniaczy, wykonanych w większości w technice lampowej. Ceny są niewygórowane, zaś naturalne i dynamiczne brzmienie naprawdę może się podobać. Jedna z najfajniejszych i najmniej pretensjonalnych prezentacji w Sobieskim.

Kolumienki Ancient Audio Fram na AVS 2018 wywołały małe trzęsienie ziemi. W tym roku niestrudzony Jaromir Waszczyszyn postanowił rozwinąć projekt i przywiózł do Warszawy większą wersję Linea. Są to zdublowane Framy w układzie symetrycznym, przedzielone średnio-wysokotonową wstęgą, pracującą już od 600 Hz. I tak jak wcześniej Framy, także Linee spodobały się wielu zwiedzającym. Sporo dobrej roboty robił firmowy procesor, bez którego kolumienki traciły charakterystyczną żywiołowość. Neutralność ich brzmienia może nie była wybitna, za to fajność zasługuje na szóstkę.

Wyjątkowość potężnych tub niemieckiej firmy Acapella polega na zastosowaniu wysokotonowego głośnika plazmowego. Co ciekawe, do prezentacji wykorzystano w całości polską elektronikę: gramofon Sikora z ramieniem kewlarowym, odtwarzacz CD Ancient Audio oraz wzmacniacz Marton Opusculus Omni 1. Kolumny i elektronika świetne, ale to nie na nie powinniśmy zwrócić uwagę, tylko na… zasilanie autorstwa polskiej firmy Gigawatt, z której możemy być dumni. Choćby dlatego, że szturmem zdobywa zagraniczne rynki, czego jej inni polscy producenci zazdroszczą. I słusznie. Nieraz opisywaliśmy te urządzenia – przeczytajcie i będziecie wiedzieli, dlaczego.

Malutkie monitory Falcon Acoustics LS3/5a grały z elektroniką Lumina. Nie były to jedyne Falcony w Sobieskim, ale jedne z nielicznych zestawów, które działały na zwiedzających niczym zawodowy hipnotyzer.

Kolejny szwedzko-czeski duet, wspomagany streamerem Lumina. Do tego słoweński gramofon Pear Audio oraz przedwzmacniacz phono z warsztatu Reinharda Thöressa. Jeśli poszukujecie uniwersalnego systemu na lata w ludzkiej cenie, warto rzucić uchem.

W ubiegłym roku małą sensację wywołały amerykańskie kolumny YG Acoustics. Nie tylko ze względu na masę i cenę, ale przede wszystkim z powodu brzmienia. Tym razem wiedziałem, czego mogę się spodziewać, ale i tak kilka razy udało im się mnie zaskoczyć. „Współwinnym” był flagowy wzmacniacz zintegrowany Audionet Humboldt.

Audionet Humboldt oferuje 250 W/8 Ω, a pasmo przenoszenia rozciąga się od zera do abstrakcyjnych 700 kHz. Humboldt jest majestatyczny, nowoczesny i pieruńsko drogi. Kwintesencja hi-endu.

W tym roku tylko jedna prezentacja była złożona wyłącznie z urządzeń vintage, za to jakich! W roli źródeł dźwięku królowały magnetofony kasetowe, wywołujące szybsze bicie serca u każdego wchodzącego. Kilka osób dotarło tylko do tego pokoju. Resztę wystawy sobie odpuściły.

Po latach przerwy nad Wisłę wraca Bladelius. W katalogu szwedzkiej wytwórni roi się od bóstw mitologii nordyckiej, a do Warszawy przybyła m.in. topowa integra Oden. W połączeniu z monitorami Xaviana zagrała tak, jakby obie firmy dobrały się w korcu maku.

Wzmacniacz zintegrowany Soul Note A-2 łatwo byłoby przeoczyć, gdyby nie stylistyka, nawiązująca do złotych czasów stereo. Sygnał płynął z firmowego odtwarzacza SC300, wykorzystanego tylko w roli transportu, oraz przetwornika SD300. Na drugim końcu przewodów głośnikowych stanęły podłogowe Graham Audio LS 5/9 F. Efekt? Muzykalny, przyjemny dźwięk.

Jednym z ciekawszych debiutantów na AVS 2019 była firma Charles Martin, za którą kryje się dwóch konstruktorów: Karol Goliński i Marcin Niedźwiecki. Na razie dostępne są dwa modele kolumn: Violin oraz Cello. Oba przyjechały do Warszawy. Połączenie lakierowanego drewna ze skórzanymi obiciami boków może wywołać skojarzenia z włoskimi mistrzami i bynajmniej nie jest to zarzut. Dopracowane wzornictwo wyróżniało te skrzynki z nieprzebranej mnogości grających prostopadłościanów. Biorąc pod uwagę wartość materiałową, nakład pracy i brzmienie, ceny wyglądają jak żart. W pozytywnym znaczeniu.

Wchodząc na tę prezentację, przeżyłem małe déjà vu. Rok i dwa lata temu spotkałem tu dokładnie te same klabzdrony w charakterze kolumn, te same urządzenia Sudgena i te same modlitewne dywaniki, przykrywające niedostatecznie audiofilską wykładzinę hotelową. Nawet głęboko kontemplacyjna muzyka puszczana ze strasznie zjechanych płyt nie odbiegała od dotychczasowych standardów. Jeśli i w przyszłym roku natknę się na te same graty, to przysięgam, że więcej moja noga tam nie postanie.

Węgierski Gauss specjalizuje się we wzmacniaczach. Do ich prezentacji wykorzystał monitory MBL 126. Ależ to zagrało! Słychać było zarówno przestrzeń, detaliczność i precyzję niemieckich omnipolarów, jak i muzykalność, godną udanych konstrukcji lampowych. W moim prywatnym rankingu było to jedno z najlepszych brzmień w Sobieskim, w dodatku nie wymagające obciążenia hipoteki.

Tuby Avantgarde Acoustic zawsze przyciągają zwiedzających. W tym roku niemiecka wytwórnia prezentowała model Duo Mezzo XD, wyposażony w aktywną sekcję basową o mocy okrągłego kilowata. Zasilane elektroniką Accuphase’a kolumny wywołały prawdziwe decybelowe tsunami. Tym razem nasz stary znajomy Armin Krauss był pochłonięty innymi obowiązkami, więc na kolejną porcję rammsteinowego łojenia będziemy musieli zaczekać do przyszłego roku. Ale i tak jest co wspominać.

Niektóre kolumny pokazywane na wystawie pochodziły z lat 60. XX wieku. Inne tylko je przypominały. Do tych ostatnich należały potężne i zdecydowanie niedzisiejsze GeneProject autorstwa pana Romana Dyrzbańskiego. O ile ich wygląd może budzić kontrowersje, to rytmiczne i soczyste brzmienie potrafiło rozruszać nawet mocno zblazowanych słuchaczy.

Dynaudio Confidence 50, zasilane mocnymi wzmacniaczami niemieckiej firmy Octave, to obiekt westchnień niejednego audiofila. Cichym bohaterem prezentacji były ustroje akustyczne firmy Protone, pełniące jednocześnie funkcję półki na bibeloty. Ich wygląd oraz walory praktyczne wytrącają argumenty sceptycznym paniom domu.

W tym pomieszczeniu można było nabrać dystansu do kosmicznych technologii w kosmicznych cenach. Spotkały się tu monitory Spendora, dzielony lampowy odtwarzacz CD Ayona oraz polski wzmacniacz zintegrowany Audio Reveal, także lampowy. Tu nie rządziły herce, decybele ani bity, tylko emocje, czyli to, co w muzyce najważniejsze.

Pracownia Wzmacniaczy Lampowych z Wyszkowa ma na koncie kilka hardkorowych konstrukcji, ale w tym roku dosłownie rozbiła bank. Przywiezione do Sobieskiego przepotężne monobloki PWL Kooba, zbudowane na wysokonapięciowych triodach GMI30, dysponowały porażającą mocą 250 W każdy. Z podłogowymi B&W 801 robiły dosłownie, co chciały. I, wbrew pozorom, te 110-kilogramowe bestie zagrały nad wyraz subtelnym, żeby nie powiedzieć: zwiewnym dźwiękiem, przesyconym mnóstwem detali. Lampowa magia w pełnym znaczeniu tego słowa.

Osoby gustujące w skandynawskim wzornictwie w tym pokoju poczuły się jak w domu. Prezentowane zestawy Trenner & Friedl Phi zbudowano na 20-cm głośnikach szerokopasmowych. Była to światowa przedpremiera austriackich monitorów. Nie mniej ciekawie wypadły debiutujące w Polsce monobloki Westminster Lab. Na dodatek przyjechały z Hongkongu, a nie z Wielkiej Brytanii, ale w kontekście brzmienia i klasy wykonania nie miało to znaczenia.

Stadion Narodowy

Najnowszym obiektem AVS jest Stadion Narodowy. Sprzęt jest rozstawiany w kilkudziesięciu lożach, rozlokowanych wokół korony. Duże sale o bardzo dobrej akustyce upodobali sobie zarówno giganci elektroniki, jak i high-endowe sławy. Tam również zlokalizowano strefę słuchawkową, będącą swoistą wystawą w wystawie.

Luxman słynie ze wzmacniaczy, ale konstruuje także gramofony. W aktualnym katalogu japońskiej wytwórni znajdują się trzy szlifierki i nie są one, bynajmniej, efektem pogoni za modą.

Znacie powiedzenie: „Od przybytku głowa nie boli”? Tutaj mogła rozboleć. Otóż w tym jednym pomieszczeniu zebrano urządzenia, które spokojnie mogłyby być ozdobą kilku prezentacji. Źródłem analogowym był premierowy gramofon Brinkmann Taurus. Domenę cyfrową reprezentował odtwarzacz Soulution 746+, a na drodze do wzmacniaczy mocy stanęły preampy Air Tighta i Tenora. Całe towarzystwo rozsiadło się na specjalnym stoliku Franc Audio Accessories, przygotowanym z okazji 10-lecia firmy. Dalej, już na podłodze, ustawiono przepiękne monobloki Air Tighta, po raz pierwszy publicznie pokazane w Polsce. Kable głośnikowe Jormy przesyłały sygnał do kolumn Marten Mingus Orchestra. Ależ to wszystko zagrało… Lepiej brzmiący jazz trudno było znaleźć nie tylko na PGE Narodowym, ale na całej wystawie.

Piękna wieża Luxmana dobrze się zgrała z kolumnami B&W. Gdyby komuś brakowało atrakcji, to z boku stał jeszcze jeden system Luxmana z Elacami Vela FS 409 – co najmniej równie udany. Dodatkowym bonusem były ciekawe prelekcje o muzyce i sprzęcie, prowadzone przez znanego realizatora dźwięku Marcina Majewskiego. Zresztą, spora cześć prezentowanych nagrań zeszła z jego stołu mikserskiego. Ale nie tylko. Wyłącznie w tym pokoju można było posłuchać zespołu Budgie z czarnej płyty. Zapamiętajcie ten obrazek. Tak wygląda przedsionek audiofilsko-muzycznego raju.

Duże sale Narodowego świetnie się nadają do prezentacji wielkich kolumn podłogowych, jednak te mniejsze wydają się przytłoczone kubaturą pomieszczeń. Wtedy do głosu dochodzą mocne wzmacniacze i wszystko wraca do normy. Takie właśnie wrażenia towarzyszyły mi w trakcie odsłuchu Wilsonów Alexia 2, napędzanych monoblokami Dana d’Agostino Progression. Wprawdzie amerykańskie kolumny nie należą do ułomków, ale gdzie im do mastodontów Gryphona… Pod względem brzmieniowym nie dostrzegłem jednak niedostatków.

Gramofon Brinkmann Taurus spoczął na specjalnej podstawie firmy Franc Audio Accessories, będącej owocem 10-letnich zmagań z wibracjami.

Szefowie McIntosha wczuli się w rynkowe trendy i przygotowali wyjątkowy gramofon. A właściwe adapter, jak się mówiło na takie maszyny w przeszłości. Poza widocznym na zdjęciu talerzem i ramieniem z wkładką Sumiko, MTI100 ma wbudowany przedwzmacniacz lampowy z kilkoma wejściami, DAC, Bluetooth, wzmacniacz słuchawkowy oraz 50-watowy wzmacniacz mocy w klasie D. Do tego jeszcze zdalne sterowanie. Wystarczy podłączyć głośniki, włączyć muzykę i rozsiąść się wygodnie na kanapie. Wszystko to za niespełna 30000 złotych.

Polski producent antywibracyjnych akcesoriów przygotował także platformy pod pokaźne monobloki Air Tight ATM-321 (każdy o masie 44 kg). Nad prawidłowym ustawieniem systemu osobiście czuwał syn założyciela japońskiej wytwórni i główny konstruktor – Yutaka Miura.

W 2018 roku prezentacja MBL-a została uznana za najlepszą na całej wystawie. Po tym wydarzeniu szefowie niemieckiej firmy na stałe wpisali warszawską imprezę do kalendarza pokazów referencyjnego systemu z kolumnami 101 X-treme. Pozytywne wrażenia powtórzyły się także na AVS 2019, choć rozentuzjazmowany prowadzący przesadzał niekiedy z głośnością. Pomijając ten szczegół, podobną holografię, precyzję i wiarygodność trudno będzie znaleźć za dowolnie duże pieniądze.

W 1949 roku niejaki Frank McIntosh rozpoczął produkcję wzmacniaczy lampowych. Wkrótce się okazało, że stworzył firmę, która już za jego życia stała się legendą. Wzmacniacze McIntosha nagłaśniały słynny festiwal w Woodstock i niezliczoną ilość koncertów rockowych. W swej historii firma kilka razy zmieniała właścicieli, ale nie fabrykę. Ta od 1956 roku znajduje się w Binghamton, a produkowane w niej urządzenia uważa się za wcielenie solidności i niezawodności. W 1984 roku pewien początkujący producent komputerów uprosił Franka, by ten pozwolił mu nazwać swoje pierwsze pecety macintoshami. Tym człowiekiem był Steve Jobs, a początkującą firmą – Apple. I wcale nie chodziło mu o gatunek jabłek, ale o renomę i wizerunek. Pamiętajcie o tym, kiedy – pędząc z jednej prezentacji na drugą – robicie zdjęcia niebieskich wyświetlaczy swoimi iPhone’ami.

Urządzenia Emotivy są lubiane za bardzo korzystną relację jakości do ceny. Twórca firmy, Dan Laufman, wyszedł z założenia, że ludzie nie potrzebują kolejnego wydumanego wzmacniacza za milion dolarów, lecz starannie wykonanego i dobrze grającego sprzętu za rozsądne pieniądze. Co do tego ostatniego, Dan obietnicę spełnił. Zdanie na temat jakości brzmienia można było sobie wyrobić na Narodowym.

Jeśli ktoś się nie zmieścił w sali z monoblokami Air Tighta i Martenami Mingus Orchestra, to w tym pomieszczeniu mógł spokojnie obejrzeć drugi egzemplarz premierowego gramofonu Brinkmann Taurus. Charakterystyczny przedwzmacniacz phono ze szklaną pokrywą oraz streamer także pochodziły od niemieckiego producenta. Natomiast biały, przepięknej urody wzmacniacz zintegrowany Engström Arne przywiózł ze Szwecji sam Timo Engström. Do tego kolumny DeVore Gibbon X i można się zanurzyć w muzyce.

Ech, Sonus Faber… Kiedyś ta nazwa wywoływała dreszcz rozkoszy, a każda prezentacja gromadziła tłumy. Z czasem Włosi złagodzili swój wyrazisty styl, a i u słuchaczy jakby opadły emocje. Po kilku latach „błędów i wypaczeń” italski producent wraca do korzeni, czego dowodem Olimpica Nova. Odświeżona wersja podłogówek przypominała spotkanie ze starym znajomym: te same wygięte obudowy, naturalne drewno, złocone wykończenia i strunowe maskownice. Z elektroniką Audio Researcha Olimpiki zaprezentowały ciepłe i muzykalne brzmienie. Czyli takie, z jakim utożsamiamy Sonusa.

Aktywne kolumny Cantona nie należą do najtańszych, ale są bezprzewodowe. Poza tym oferują całkiem niezłe, dynamiczne brzmienie.

Wraz z kolumnami Kodo Gryphon przywiózł do Warszawy wszystkie klejnoty koronne. Orszak otwierał odtwarzacz CD Ethos, który na AVS 2019 miał światową premierę. Dalej kroczył przedwzmacniacz liniowy Pandora, phonostage Legato Legacy, a pochód zamykały monobloki Mephisto Solo. Jedynym obcym elementem był amerykański gramofon Grand Prix Audio Parabolica, a to z tego prostego powodu, że Duńczycy nie czują się na siłach, by produkować szlifierki na typowym dla nich, ultra high-endowym poziomie. Różne źródła podawały różną wartość tego systemu, ale nie to było w nim najważniejsze. Kluczem był dźwięk – wolny od jakichkolwiek ograniczeń dynamicznych. Słuchając Kodo, można było odnieść wrażenie, że ustawione tyłem do słuchaczy, przez otwarte okno nagłośnią cały stadion. Jeżeli Duńczycy podejmą rękawicę rzuconą przez MBL-a i za rok także przywiozą do Warszawy zestaw Kodo, AVS będzie jedyną imprezą na świecie, na której oba systemy zagrają jednocześnie przez dwa lata z rzędu.

Od kilku lat dobrze poinformowane wróble ćwierkały, że Sennheiser zamierza wypuścić high-endowy soundbar do kina domowego. W połowie roku 2019 światło dzienne ujrzał Ambeo. Skoro jeden z największych specjalistów od słuchawek i mikrofonów wziął się za nagłaśnianie domowych projekcji, to może wyjść z tego duża sprawa. Tak też się stało. Dzięki zmyślnemu układowi przetworników i cyfrowemu procesorowi niemiecki soundbar może zastąpić wielokanałową instalację. Pewną przeszkodą jest cena, przekraczająca 10000 zł, ale licznie zgromadzona publiczność oceniająca możliwości Ambeo nie kryła entuzjazmu.

Za wrażenia dźwiękowe w Ambeo odpowiada 13 przetworników promieniujących w różne strony oraz zawiadujący nimi procesor z firmowym oprogramowaniem. Soundbar Sennheisera został też wyposażony w system automatycznej kalibracji parametrów, liczne gniazda, łączność bezprzewodową i możliwość sterowania smartfonem.

Audio-Technikę kojarzymy najczęściej ze słuchawkami, ale w katalogu japońskiej firmy znajdziemy także dziewięć gramofonów. Zresztą, to od nich zaczęła się kariera tokijskiej firmy.

Nowy gramofon Thorens TD 1601 miał dziś wolne. Ciekawostką w tym modelu jest zastosowanie wyjść XLR.

Jubileuszowa wersja topowego gramofonu AVM Rotation R 5.3 Cellini, wyprodukowana dla uczczenia 30-lecia firmy. Plintę z MDF-u pokryto chromowaną stalą. Podświetlany talerz z pewnością zrobi furorę w nocnych klubach. W warunkach domowych, na szczęście, można go wyłączyć.

Devialet Phantom to prawdziwy rozrabiaka w świecie hi-fi. Aż trudno uwierzyć, że te niepozorne jaja potrafią wygenerować taką ścianę dźwięku.

Prawdziwy pasjonat motoryzacji nie wyobraża sobie jazdy brudnym samochodem, a prawdziwy miłośnik winyli nie wyobraża sobie odtwarzania brudnych płyt. Dla tych drugich Clearaudio buduje specjalne myjki.

Pamiętacie przaśne wzmacniacze NAD-a z serii C, najeżone pokrętłami i przyciskami? A pamiętacie potężne kloce z serii Masters? To już historia. Teraz NAD Masters M10 ma 20 cm szerokości, 10 wysokości i waży pięć kilo. Urządzonko ma wbudowany streamer, łączność bezprzewodową, zaawansowany system korekcji akustyki pomieszczenia Dirac Live oraz końcówkę mocy w klasie D, oferującą 100 watów na kanał. Z podłogowymi kolumnami PSB T3 mały NAD radził sobie bez zadyszki. Niepozorny, ale byk.

Oprócz poważnych kolumn JBL produkuje całe mnóstwo różnych „wynalazków” rozrywkowych. Należą do nich m.in. przenośne głośniki BT z serii Partybox. Pękate boomboxy można zabrać ze sobą, na przykład do ogrodu. Na Narodowym nagłaśniały popisy didżejów oraz tancerzy street dance i szło im całkiem nieźle.

Gdyby zebrać wszystkie gramofony Pro-Jecta, to można by z nich zrobić osobną wystawę. W katalogu figuruje ponad pięćdziesiąt (!) seryjnych modeli, nie licząc okolicznościowych edycji w rodzaju Yellow Submarine. Z tego względu do Warszawy przywieziono jedynie wycinek oferty, poczynając od referencyjnej maszyny Signature 10. Obok stał RPM 10 Carbon i kilka tańszych modeli.

Markę Revel powołano do życia, by zapewnić godne towarzystwo elektronice Marka Levinsona. Na AVS 2019 zagrały kolumny Performa 226Be. Moim zdaniem całość zabrzmiała revelacyjnie.

Focale, nawet gdy milczą, to radują oczy właścicieli. Prezentowane obok słuchawki także cieszyły się ogromnym zainteresowaniem, więc zrobienie tego zdjęcia wymagało od nas dużej dozy cierpliwości oraz umiejętności perswazji.

Czytając przedwystawowe maile, spływające na redakcyjną skrzynkę, natknąłem się na krótką notkę, zapowiadającą nowy high-endowy amplituner AV Focala. W pierwszej chwili pomyślałem, że ktoś robi sobie żarty. Skoro francuski ekspert od kolumn i słuchawek w bólach rodził wzmacniacz słuchawkowy, to ot tak, od niechcenia, strzelił sobie amplituner?! A jednak. Nowa 16-kanałowa maszyna Astral 16 faktycznie pojawiła się na Stadionie. Stworzyła system z podłogówkami Scala Utopia Evo (w roli kanałów głównych) oraz głośnikiem centralnym, efektowymi i subwooferem z serii Kanta. Nad głowami, na specjalnym rusztowaniu, zawisły kuliste głośniczki Dôme.

Kolumny Monitor Audio nie miały przed zwiedzającymi tajemnic.

Szef sprzedaży Arcama z dumą prezentuje najnowszą serię HDA. W jej skład wchodzą m.in. trzy wzmacniacze stereo, odtwarzacz SACD oraz kilka amplitunerów AV.

Harman/Kardon pochwalił się nową rodziną inteligentnych bezprzewodowych głośników aktywnych z serii Citation. Składa się na nią kilka konstrukcji, od niewielkich pudełeczek, po widoczne na zdjęciu wieże. Wszystkie wyposażono w łączność bezprzewodową Wi-Fi i Bluetooth, wbudowanego asystenta Google, Chromecast oraz kilka innych patentów. Głośniki można łączyć w stereo, multiroom i co komu przyjdzie do głowy.

W chwilach wolnych od wielokanałowego szaleństwa można było posłuchać muzyki z referencyjnej elektroniki Naima.

Jeśli ktoś do tej pory myślał, że high-endowe przetworniki c/a składają się z kilku scalaków, zasilacza impulsowego oraz solidnej porcji audiofilskiego powietrza, to Mytek wyprowadzi go z błędu. Teraz już przynajmniej wiadomo, za co się płaci kilka tysięcy dolarów i dlaczego urządzenia Michała Jurewicza są cenione w branży muzycznej.

Harbeth jest znany z ujmującej muzykalności, jednak nie każdy wzmacniacz potrafi ją wydobyć. MBL-owi z serii Corona i Vincentowi ta sztuka udała się znakomicie.

Ze względu na swoje właściwości kewlar jest używany do produkcji kamizelek kuloodpornych, wojskowych hełmów, sprzętu sportowego oraz membran głośnikowych. Jest lekki, twardy, sztywny, wytrzymały i bardzo niewdzięczny w obróbce. Wiedzą o tym wszyscy producenci gramofonów i dlatego nie porywają się na produkcję kewlarowych ramion. Pionierem w tej dziedzinie jest pan Janusz Sikora z Lublina. Wykorzystał cieniutkie maty, barwione na matową czerń lub pozostawione w naturalnym żółtym kolorze. Wewnętrzne okablowanie z monolitycznego srebra dostarczyło Albedo. Kewlarowe ramiona można znaleźć we wszystkich lubelskich gramofonach, nawet najtańszych, co czyni z nich urządzenia unikalne w skali światowej. Na koniec zagadka: czym się tnie kewlarowe włókna?

Jeśli umęczony audiofilskim pitoleniem pielgrzym zatęsknił za muzyką z wykopem i dużą sceną, to ukojenie znalazł w pokoju z kolumnami Legacy Focus SE, zasilanymi elektroniką PS Audio. Legacy do uzyskania dużego dźwięku używa po prostu dużych głośników, a nie sztuczek z podbijaniem niskich częstotliwości.

Kolumny Vivid Audio Kaya zaprojektował Laurence Dickie, ten sam, który odpowiada za Nautilusy B&W. Wykonane z kompozytu obudowy pozbawiono linii prostych i ostrych krawędzi, zaś skomplikowana budowa wewnętrzna eliminuje fale stojące. Choć podłogówki Vivid Audio zasługiwały na osobną prezentację, trafiły do jednego pokoju z Legacy. To się nazywa mieć pecha…

Urządzenia Chorda wyglądają niczym rekwizyty z okrętu podwodnego kapitana Nemo. Odtwarzacz Blu mkII, przetwornik c/a Dave oraz 150-watowy wzmacniacz mocy Ètude łącznie kosztują ponad 100000 złotych i to jest jedyna zła wiadomość dotycząca tego zestawu.

Elektronika MBL-a – odtwarzacz CD/DAC N31, przedwzmacniacz N11 oraz końcówka mocy N21 – zasilała kolumny Raidho TD2.2. W roli źródła analogowego wystąpił gramofon Bergman Magne. Duńskie kolumny są pieruńsko drogie, ale imponują rozdzielczością i przestrzenią. Jeśli marzycie o dużym dźwięku, a nie macie miejsca na Legacy, podłogowe Raidho powinny zastąpić je z naddatkiem.

Jubileuszowy gramofon VPI HW-40 wyprodukowano w 400 egzemplarzach dla uczczenia 40. rocznicy działalności firmy. Pod nim stanęła duża wieża VTL-a, a sygnał do kolumn Rockport Avior II popłynął przewodami Transparenta. O tym, że audiofilskie hobby nie należy do tanich, nikomu nie trzeba przypominać, ale na tej prezentacji same meble pod sprzęt i okablowanie kosztowały równowartość kawalerki w centrum Warszawy.

W tym roku mogliśmy po raz pierwszy posłuchać kolumn Wilson Benesch Precision P3.0. Towarzyszyła im elektronika Electrocompanieta: najnowszy odtwarzacz CD EMC-1 mkIV, przedwzmacniacz ES4.8 oraz para monobloków AW-600.

Jubileuszowy zestaw Cambridge Audio Edge powstał rok temu dla uczczenia 50-lecia działalności firmy. Nazwa serii upamiętnia pierwszego projektanta urządzeń CA, Gordona Edge’a. W tym roku topowy system Cambridge’a zagrał z kolumnami Audiovector R3 Arrete. Rezultatem było szybkie, dynamiczne i dokładne brzmienie. Jeśli ktoś lubi życie na krawędzi, to system Edge jest dla niego.

Najnowszy zestaw Arcama z serii HDA zagrał z kolumnami Monitor Audio Silver. Całość połączyły kable Chorda. Bezpretensjonalne granie na każdą kieszeń.

Elektronika Simaudio, złożona ze streamera 680D, preampu 740P oraz najnowszego wzmacniacza mocy 860A v2, zagrała z kolumnami Monitor Audio Gold 300. Całość kosztowała nieco ponad 200 tys. zł. Cenę systemu nieznacznie podniosły tajemnicze białe krążki, ułożone na kanadyjskich urządzeniach. Są to synchronizatory rezonansów Nordost QPoint, służące do eliminacji szumów elektromagnetycznych wewnątrz sprzętu grającego. Wszyscy technokraci popukają się w tym momencie w głowę, ale skoro owe akcesoria firmuje Nordost, to raczej nie stoją za nimi teoryjki wyssane z palca. Nie wiem, czy zadziałały QPointy, czy synergia między urządzeniami, ale efekt okazał się bardzo dobry. Było to najlepsze brzmienie systemu w tej cenie na całej wystawie. W zasadzie mógłbym tu zamieszkać i pracować zdalnie, tylko ktoś musiałby mi dostarczać jedzenie.

Wieloformatowy odtwarzacz Aurender A30, wzmacniacz zintegrowany Moonriver Audio i kolumny Wilson Audio Yvette. Zaskoczeniem był zaledwie 50-watowy piecyk, który nie dość że wysterował Wilsony, to jeszcze pozostał swobodny i zachował zapas mocy na wszelki wypadek. A o jakich pieniądzach rozmawiamy? Streamer A30 – 88,5 tysiąca, kolumny – 125,5 tys., zaś Moonriver 404… 13000 złotych polskich. Tak, trzynaście, nie sto trzydzieści.

Gramofony Transrotora dało się zauważyć w różnych zakamarkach wystawy, ale tylko w tym miejscu zebrano prawie całą ofertę niemieckiej manufaktury. Można było spokojnie obejrzeć wybrane egzemplarze, porozmawiać z przedstawicielami firmy i porównać ceny niemieckich szlifierek z modelami innych firm. I tu niemałe zaskoczenie. Ceny podstawowych Transrotorów, z ramieniem i wkładką, zaczynają się już od 12000 zł.

Jeśli ktoś był spragniony występów na żywo, mógł się udać do sali koncertowej na Stadionie. Przez całą sobotę występowali tam młodzi artyści rockowi. Uczestnictwo w wydarzeniu mieściło się w cenie biletu na imprezę.

Topowe Sennheisery HD 820 i Chord Hugo2 tworzyły udane połączenie. Dzięki zamkniętej konstrukcji niemieckie słuchawki skutecznie izolowały od otaczającego gwaru.

Na polskich ulicach widuje się wszelkiej maści nauszniki wielu renomowanych firm, ale prawdziwego pasjonata słuchawek można poznać po robionych na zamówienie dousznych monitorach. Wbrew pozorom, nie jest to zabawa wyłącznie dla majętnych snobów. Podstawowe modele, wykonywane na podstawie odlewu kanałów słuchowych, kosztują już 1200 złotych. Niespełna czterokrotnie droższe wyposaża się aż w siedem (!) przetworników kotwicowych. Bardziej pracochłonne jest chyba tylko liczenie diabłów na główce szpilki.

Motto Sennheisera powinno brzmieć „W prostocie siła”. Słuchawki HD 660 S składają się z zaledwie kilku elementów, a ich brzmienie nie odstaje od wielu droższych i bardziej skomplikowanych konstrukcji. A może właśnie odstaje… na plus?

JBL w tym roku postawił na aktywny wypoczynek. Na Stadionie prezentował kilkadziesiąt modeli słuchawek bezprzewodowych, dostosowanych do różnych rodzajów aktywności fizycznej. Wśród nich znalazło się aż pięć konstrukcji True Wireless.

W strefie słuchawkowej prezentowano gamę nausznych słuchawek Grado. Ewentualne wątpliwości dotyczące różnic w konstrukcji poszczególnych modeli wyjaśniała uprzejma i wyjątkowo kompetentna obsługa.

Najbardziej odjazdowymi słuchawkami na tegorocznej wystawie były Raal Requistite SR1a, opracowane przez specjalistę od głośników wstęgowych Aleksandra Radisavijevica. Pod względem wizualnym serbskie słuchawki przypominały eksponat z salonu sado-maso, natomiast stereofonia i budowa sceny zdeklasowały wszystkie konwencjonalne konstrukcje oparte na głośnikach dynamicznych i planarnych. Małą przeszkodą w zabraniu serbskich nauszników na spacer jest specjalny adapter, podłączany do… wyjść głośnikowych we wzmacniaczu. Ale skoro ludzkość wybiera się na Marsa, to z takim drobiazgiem też powinna sobie poradzić.

Duński specjalista od kolumn także wziął się za produkcję słuchawek. Na razie w katalogu DALI znajdziemy dwa modele. Tańsze iO 4 (brązowe) mają wbudowany moduł Bluetooth aptX HD, a wydajne akumulatory wystarczają na rekordowe 60 godzin pracy. W droższych iO 6 (czarne) dodatkowo zainstalowano system aktywnej redukcji szumów.

Audeze pokazało najnowszy model planarnych słuchawek dla graczy. Od audiofilskich modeli LCD-GX różnią się dołożeniem mikrofonu, co nie wyklucza normalnego słuchania muzyki.

Mariusz Zwoliński
Hi-Fi i Muzyka 01/2020