ECM 2017
Muzyka:
Ukraiński kompozytor Walentin Silwestrow (ur. 1937) za swój twórczy drogowskaz przyjął słowa poety Aleksandra Wwiedienskiego o tym, że trzeba szanować ubóstwo języka, szanować zubożałe myśli. Jest ascetą dźwięków; pauzy w jego muzyce zajmują zapewne niemal połowę łącznego czasu trwania utworów. Nie na darmo tytuł niedawno wydanego albumu monograficznego Silwestrowa brzmi „Hieroglify nocy”. Noc to w końcu pora ciszy i snu; stan mroku duszy, rozmowa z duchami tych, którzy odeszli. Wszystkie te tematy znajdziemy na płycie. Najczęściej powtarza się nazwa „serenada”, czyli, z definicji, utwór wykonywany o zmroku, w plenerze. Są tu też elegie, lacrimosa i kołysanka oraz… tańce – walce i menuet. Silwestrow wynurza się niekiedy z nastroju melancholii. W miniaturach dedykowanych pamięci Schumanna i Czajkowskiego dokonuje romantycznej stylizacji, ale tylko fragmentarycznej, „zanikającej” niczym obłok wspomnień. Piórem Silwestrowa, piszącym nocne hieroglify, jest wiolonczela; czasem – dwie wiolonczele. Z instrumentów płyną niewerbalne wyznania żalu, tęsknoty, współczucia, zachwytu; chropawo artykułowane wysokie dźwięki i flażolety robią wstrząsające wrażenie. W jednym z utworów Anja Lechner gra na wiolonczeli i tam- -tamach. Bębny szczelinowe przekształcają przestrzeń akustyczną – wysyłają sygnały w czeluść i odbierają odpowiedź zaświatów. Oto kolejna fonograficzna wypowiedź ECM-u w kwestiach eschatologii. n
Hanna Milewska
Źródło: HFiM 03/2018
