Anaklasis 2022
Muzyka: 
W roku 1915 Karol Szymanowski stworzył cykl trzech poematów fortepianowych „Metopy”, inspirowany płaskorzeźbami z ruin świątyni w Selinuncie na Sycylii. W latach 80. XX wieku Andrzej Krzanowski skomponował dziewięć „Reliefów” o zróżnicowanej obsadzie wykonawczej. Płaskorzeźby nieodżałowanej pamięci Krzanowskiego (1951-1990) nie nawiązują do konkretnych dzieł sztuki; to utwory zrodzone z wyobraźni autora, kunsztownie wyrzeźbione w dźwięku i w czasie. Jeśli spróbować opisać cechy charakterystyczne „Reliefów” Krzanowskiego, trzeba sięgnąć po określenia ze słownika plastyki/ architektury: rozległe płaszczyzny (w tym przypadku sonorystyczne), zakłócone przez zespół wypukłości i wklęsłości (nieliczne miejsca umiarkowanych zmian tempa i dynamiki); łagodne wyłanianie się struktur z tła i równie łagodne ich znikanie. W ewokowaniu poszczególnych ogniw cyklu pejzaży wewnętrznych kompozytor używa jednego instrumentu (organy, wiolonczela, perkusja i oczywiście akordeon, którego Krzanowski był wirtuozem) lub dwóch (duet wokalizy z dzwonami rurowymi, tandem akordeon i perkusja), raz – kwartetu smyczkowego; w dwóch przypadkach dodaje taśmę. Kolejne „Reliefy” trwają 7-27 minut, lecz w subiektywnym odbiorze czas ulega zawieszeniu, a muzyka zaprasza na wyspę wytchnienia od silnych bodźców, uśmierzenia niepokoju i bólu. Pamiętajmy, że „relief ” to po angielsku także „ulga”. Dwupłytowa muzykoterapia? To pełnoprawna interpretacja. Zwłaszcza po lekturze znakomitego eseju Magdaleny Stochniol w książeczce albumu.
Hanna Milewska
